ดัชนีความแข็งแกร่งสัมพัทธ์ (RSI): คืออะไรและทำงานอย่างไรในปี 2025

ตัวชี้วัดทางเทคนิคอย่างดัชนีความแข็งแกร่งสัมพัทธ์ (RSI) ได้กลายเป็นเครื่องมือที่ขาดไม่ได้สำหรับการนำทางผ่านการแกว่งของราคาในโลกที่มีความผันผวนของการเทรดคริปโตเคอร์เรนซี

พัฒนาโดย J. Welles Wilder ในปี 1978, RSI เป็นออสซิลเลเตอร์วัดโมเมนตัมที่ประเมินความเร็วและขนาดของการเคลื่อนไหวของราคา ช่วยให้นักเทรดระบุเงื่อนไขที่ซื้อหรือขายมากเกินไปและการพลิกกลับของแนวโน้มที่อาจเกิดขึ้น โดยเดิมทีออกแบบสำหรับสินค้าโภคภัณฑ์และหุ้น การนำไปใช้ได้เปลี่ยนมาใช้ในตลาดคริปโตอย่างราบรื่น ที่ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของราคาอย่างรวดเร็วต้องการการวิเคราะห์เรียลไทม์

สำหรับนักเทรดคริปโต ความสามารถของ RSI ในการวัดความรู้สึกของตลาดทำให้มีความได้เปรียบในเชิงกลยุทธ์ ไม่ว่าจะเป็นการตรวจจับจุดสูงสุดที่ซื้อมากเกินไปในระหว่างกระแสเพิ่มขึ้นของ Bitcoin หรือการระบุการเด้งกลับของ altcoin หลังจากการแก้ไขที่ชัดเจน RSI แปลข้อมูลราคาดิบออกมาเป็นสัญญาณที่ใช้ได้จริง แต่ยูทิลิตี้ของมันยังขยายไปเกินกว่าแค่การส่งสัญญาณซื้อ/ขายธรรมดา—ความเบี่ยงเบน การยืนยันแนวโน้ม และการผันใจล้มเหลว เพิ่มความซับซ้อนในกลยุทธ์การเทรด

RSI (ดัชนีความแข็งแกร่งสัมพัทธ์) คืออะไร?

RSI เป็นออสซิลเลเตอร์โมเมนตัมที่แกว่งระหว่าง 0 ถึง 100 สะท้อนถึงความแข็งแกร่งของการเคลื่อนไหวของราคาล่าสุด โดยหลักๆ ใช้ระบุ:

1. เงื่อนไขที่ซื้อมากเกินไป (RSI ≥ 70): แสดงถึงการเป็นไปได้ของการพักตัวของราคา เนื่องจากทรัพย์สินอาจถูกตีราคามากเกินไป
2. เงื่อนไขที่ขายมากเกินไป (RSI ≤ 30): ส่งสัญญาณการกลับตัวที่เป็นไปได้ แนะนำการประเมินราคาต่ำ

นอกเหนือจากเกณฑ์เหล่านี้ RSI ช่วยตรวจจับ ความเบี่ยงเบน—ความไม่สอดคล้องระหว่างการกระทำของราคาและโมเมนตัม ยกตัวอย่างเช่น ความเบี่ยงเบนแบบหมี เกิดขึ้นเมื่อทรัพย์สินตีราคาสูงใหม่ แต่ RSI กลับสร้างจุดสูงต่ำลง บ่งบอกถึงโมเมนตัมขึ้นที่อ่อนแอลง

ในทางกลับกัน ความเบี่ยงเบนแบบกระทิง เกิดขึ้นเมื่อราคาตีราคาต่ำสุดใหม่ในขณะที่ RSI แสดงแนวโน้มสูงขึ้น ส่งสัญญาณถึงการกลับตัวที่อาจเกิดขึ้น

Wilder ออกแบบ RSI ให้โดดเด่นใน ตลาดที่เคลื่อนไหวอยู่ในช่วง แต่เทรดเดอร์อย่าง Constance Brown และ Andrew Cardwell ภายหลังปรับการตีความสำหรับสภาพแวดล้อมที่มีแนวโน้ม ในแนวโน้มขึ้นที่แข็งแกร่ง ระดับที่ขายมากเกินไปอาจขยับสูงขึ้น (เช่น 40 แทนที่จะเป็น 30) ในขณะที่แนวโน้มลงอาจลดระดับที่ซื้อมากเกินไปลง (เช่น 60 แทนที่จะเป็น 70)

RSI คำนวณอย่างไร?

สูตรการคำนวณ RSI รวมถึงสี่ขั้นตอน โดยปกติใช้การตั้งค่าพื้นฐาน 14 ช่วงเวลา (สามารถปรับให้สั้นลงหรือยาวขึ้นได้):

1. คำนวณค่าเฉลี่ยของการกำไรและการขาดทุน:

   • สำหรับแต่ละช่วงเวลา คำนวณการเปลี่ยนแปลงของราคา (Closeₜ − Closeₜ₋₁)
   • ค่าเฉลี่ยการกำไร (AG) = ผลรวมของการกำไรใน N ช่วงเวลา / N
   • ค่าเฉลี่ยการขาดทุน (AL) = ผลรวมของการขาดทุนใน N ช่วงเวลา / N (การขาดทุนเป็นค่าที่มากกว่า)

2. คำนวณความแข็งแกร่งสัมพัทธ์ (RS): RS = ค่าเฉลี่ยการขาดทุน / ค่าเฉลี่ยการกำไร

3. คำนวณ RSI: RSI = 100 - 100/(1 + RS)

4. การทำราบรื่น: หลังจากการคำนวณเริ่มต้น RSI ต่อไปใช้วิธีการทำราบรื่นของ Wilder: Avg Gain = (ค่าเฉลี่ยการกำไรก่อนหน้า x 13 + Current Gain) / 14 Avg Loss = (ค่าเฉลี่ยการขาดทุนก่อนหน้า x 13 + Current Loss) / 14

การทำราบรื่นแบบเอ็กส์โพเนนเชียลนี้ช่วยลดเสียงรบกวน ทำให้ RSI ตอบสนองต่อข้อมูลล่าสุดมากขึ้น

ตัวอย่าง: หากสินทรัพย์คริปโตเพิ่มขึ้น 7 จาก 14 วันด้วยค่าเฉลี่ยการกำไร 3% และลดลง 7 วันด้วยค่าเฉลี่ยการขาดทุน 2%, RS = 3/2 = 1.5. RSI = 100 – (100 / (1 + 1.5)) = 60

ทำไม RSI ถึงสำคัญ?

มาดูกันทำไม RSI เป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับนักเทรด

1. การประเมินโมเมนตัม: RSI วัดว่าการซื้อหรือการขายมีอิทธิพลมากกว่ากัน ช่วยให้นักเทรดประเมินความแข็งแกร่งของแนวโน้ม เช่น RSI > 50 ในแนวโน้มขึ้นยืนยันโมเมนตัมกระทิง
2. การจัดการความเสี่ยง: การแจ้งเตือนการซื้อมากเกินไป/การขายมากเกินไปป้องกันการตามกระแสเร่งและการเทขายอย่างตื่นตระหนก ในระหว่างกระแสขึ้นของ Bitcoin ในปี 2021, RSI > 70 เกิดก่อนการแก้ไขราคา 10-20% ซ้ำ
3. การตรึงความเบี่ยงเบน: คำเตือนแรกเริ่มถึงการหมดแรงของแนวโน้ม ความเบี่ยงเบนแบบหมีของ Ethereum ในเดือนพฤศจิกายน 2021 บ่งชี้ถึงการลดลง 55% ภายในเดือนมกราคม 2022
4. การยืนยันแนวโน้ม: RSI อยู่เหนือ 50 ในแนวโน้มขึ้นหรือต่ำกว่า 50 ในแนวโน้มลงยืนยันทิศทางของตลาด
5. ความหลากหลาย: สามารถปรับได้ในช่วงเวลาใด ๆ (เช่น กราฟ 1 ชั่วโมงสำหรับนักเทรดรายวัน, กราฟรายสัปดาห์สำหรับนักลงทุนระยะยาว) และคลาสทรัพย์สินใด ๆ ตั้งแต่ Bitcoin จนถึงโทเค็น DeFi

อย่างไรก็ตาม RSI มีข้อจำกัด ใน แนวโน้มที่แข็งแกร่ง มันอาจอยู่ในโซนซื้อมากเกินไป/ขายมากเกินไปนาน ส่งสัญญาณเท็จ การผสมผสานกับเครื่องมือเช่นค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่หรือการวิเคราะห์ปริมาณช่วยบรรเทาความเสี่ยงนี้

ใครที่ต้องใช้ RSI และในสถานการณ์ใดบ้าง?

1. นักเทรดภายในวัน: ใช้ RSI ระยะสั้น (เช่น 7 ช่วงเวลา) เพื่อหาผลประโยชน์ระหว่างวัน ยกตัวอย่าง การซื้อเมื่อ RSI ตกตํ่ากว่า 30 ในช่วงแนวโน้มกระทิง
2. นักเทรดสวิง: ใช้ RSI ระยะ 14 ช่วงเวลาเพื่อระบุการกลับตัวหลายวัน ความเบี่ยงเบนกระทิงในกราฟ 3 วันที่แสดงบน Ethereum อาจส่งสัญญาณการเข้าตลาดสวิง
3. นักเทรดเชิงอัลกอริทึม: แสดงการตัดกันของ RSI (เช่น RSI ตัดขึ้นเหนื่อ 30) เพื่อทำให้คำสั่งซื้อ/ขายอัตโนมัติในบอทคริปโต
4. ผู้จัดการพอร์ตโฟลิโอ: สังเกต RSI ที่สูงสุดสุดเพื่อป้องกันสถานะ RSI ที่ขายมากเกินไปใน altcoin หลักอาจกระตุ้นการปรับสมดุลเข้าสู่ stablecoins

กรณีการใช้งาน:

• การเทรดเมื่อซื้อมากเกินไป/ขายมากเกินไป: Solana (SOL) เด้งกลับขึ้น 40% ในเดือนมกราคม 2024 หลัง RSI ของมันไปถึง 25
• กลยุทธ์ความเบี่ยงเบน: Cardano (ADA) แสดงความเบี่ยงเบนกระทิงในเดือนมีนาคม 2023 เกิดขึ้นก่อนกระแสเพิ่มขึ้น 70%
• การยืนยันแนวโน้ม: RSI > 50 ในระหว่างการฟื้นตัวของ Bitcoin ในปี 2023 เสริมแรงการ breakout กระทิงเหนือ $30k

ข้อคิดสุดท้าย

Relative Strength Index ยังคงเป็นรากฐานของการวิเคราะห์ทางเทคนิค มอบวิธีการที่เป็นระบบให้กับนักเทรดคริปโตในการตีความโมเมนตัมของตลาด ความเรียบง่ายในการระบุโซนซื้อมากเกินไป/ขายมากเกินไปและความเบี่ยงเบนทำให้มันเข้าถึงได้สำหรับผู้เริ่มต้น ในขณะที่การปรับปรุงขั้นสูง—เช่นเกณฑ์ตามแนวโน้มของ Cardwell—ตอบสนองต่อมืออาชีพที่มีประสบการณ์

อย่างไรก็ตาม ไม่มีเครื่องมือใดที่ไม่มีข้อผิดพลาด

พลังที่แท้จริงของ RSI ปรากฏเมื่อรวมกับเครื่องมือเพิ่มเติม เช่น รูปแบบของปริมาณหรือรูปแบบแท่งเทียน และบริบทอยู่ในแนวโน้มของตลาดที่กว้างขึ้น เมื่อตลาดคริปโตวิวัฒนาการ บทบาทของ RSI ในฐานะเข็มทิศสำหรับการนำทางความผันผวนจะมีความสำคัญมากยิ่งขึ้น