Terraform Labs kurucu ortağı Do Kwon, 40 milyar dolarlık TerraUSD stabil kripto para biriminin çöküşündeki rolü için en fazla beş yıl hapis cezası talep ediyor. Avukatları, neredeyse üç yılı demir parmaklıklar ardında, özellikle de “ağır” olarak tanımladıkları Karadağ koşullarında geçirdiğini belirterek bu sürenin daha hafif bir ceza için dikkate alınması gerektiğini savunuyor.
Savunma tarafı, Çarşamba günü New York Güney Bölge Mahkemesi’ne, savcıların talep ettiği 12 yıllık cezanın “gerekenden çok daha ağır bir ceza” anlamına geleceğini söyleyerek Bloomberg’e göre bu talebe itiraz etti.
Kwon, Ağustos ayında 2023 Mart’ında sahte belgelerle seyahat etmeye çalıştığı gerekçesiyle Karadağ’da tutuklanmasının ardından iade edildiği ABD’de, dolandırıcılık ve kara para transferi (wire fraud) suçlamalarıyla ilgili komplo kurma suçunu kabul etti ve böylece yargılamadan kaçındı.
ABD Bölge Yargıcı Paul Engelmayer, Kwon’un cezasını 11 Aralık’ta Manhattan’da açıklayacak.
Yasal azami ceza, Mayıs 2022’de yatırımcıların on milyarlarca dolar kaybetmesine neden olan algoritmik stabil kripto para dolandırıcılığındaki rolü için 25 yıla kadar çıkabiliyor. Ancak savcılar, yapılan anlaşma gereği daha önce 12 yıldan fazlasını talep etmeme konusunda uzlaşmıştı.
Ne Oldu?
Kwon’un avukatları, müvekkillerinin neredeyse üç yıldır gözaltında bulunduğunu, bunun da yarısından fazlasını “Karadağ’daki vahşi koşullar altında” geçirdiğini vurguladı. Savunma, Terraform kurucu ortağının “işlediği suçlar için önemli ölçüde bedel ödediğini” öne sürerken, aynı eylemler nedeniyle Güney Kore’de de yargılanacağını ve orada savcıların 40 yıla kadar hapis talep ettiğini hatırlattı.
“Peg’in neden yeniden sağlandığı konusunda yanlış ve yanıltıcı açıklamalar yaptım; bir trading şirketinin bu süreci nasıl desteklediğini açıklamadım,” diyen Kwon, Ağustos ayındaki suç kabulü sırasında mahkemede konuştu. “Yaptığım şey yanlıştı.”
Terra kurucusu, 2018 ile 2022 yılları arasında Terraform Labs’tan kripto para satın alan yatırımcıları dolandırmak amacıyla kurulan bir plana bilerek katıldığını kabul etti. TerraUSD’nin peg’inin nasıl geri kazanıldığı konusunda yanlış beyanlarda bulunduğunu ve Mayıs 2021’deki depeg sürecinde stabil kripto parayı gizlice destekleyen Jump Trading’in rolünü sakladığını kabul etti.
Ağustos ayındaki anlaşmanın bir parçası olarak Kwon, 19 milyon dolardan fazla nakit ve çok sayıda gayrimenkulü devretmeyi kabul etti. Mahkeme kayıtlarına göre, iddia edilen usulsüzlüklerin yaşandığı dönemde Terraform Labs’ın yüzde 92’sine Kwon sahipti. Ceza davasındaki uzlaşma, federal mahkemede aleyhine sonuçlanan bir hukuk davasının ardından geldi.
Terraform Labs’ın çöküşünün ardından hem Güney Kore hem de ABD makamları Kwon’u adalete teslim etmeye çalıştı. Şirketin çöküşü öncesinde aylarca kaçak yaşayan Kwon, önce ülkesinden sonra da Singapur’dan ayrıldı. Mart 2023’te Karadağlı yetkililer, onu ve Terraform Labs’ın eski mali işler sorumlusu Han Chang-joon’u Podgorica Havalimanı’nda gözaltına aldı.
Kwon, Karadağ’da pasaport sahteciliği nedeniyle verilen dört aylık hapis cezasının, ABD ve Güney Kore’nin talebiyle iki ay daha uzatılması sonucu bir buçuk yıldan fazla süre bu ülkede tutuklu kaldı. İki ülke, iade hakkı konusunda uzun süren bir çekişmeye girdi; Karadağ ilk aşamada Güney Kore’nin talebini kabul etti, ancak daha sonra içişleri bakanlığının ABD’nin iade talebini imzalamasının ardından Kwon’u 31 Aralık 2024’te ABD’ye teslim etti.
Kwon, Ocak ayında, menkul kıymet dolandırıcılığı, wire fraud, emtia dolandırıcılığı ve kara para aklama amacıyla komplo kurma da dahil dokuz suçtan oluşan iddianameye karşı ilk etapta suçsuz olduğunu savundu. Ancak Ağustos’ta yapılan pazarlıklı anlaşma kapsamında bu dokuz suçtan ikisini kabul ederek tutumunu değiştirdi.
Ayrıca okuyun: Upbit Loses $36M In Solana Hot Wallet Breach As Lazarus Group Emerges As Prime Suspect
Neden Önemli?
Mayıs 2022’deki Terra çöküşü, kripto para piyasası tarihinin en yıkıcı olaylarından biri olarak görülüyor. TerraUSD algoritmik stabil kripto para birimi ve kardeş token’ı LUNA, üç gün içinde çöktü; yaklaşık 45 milyar dolarlık piyasa değerini yok ederken, geniş kripto piyasasında yüz milyarlarca dolarlık ek kayıplara yol açtı.
Nisan 2022’de zirveye ulaştığında TerraUSD, 17,5 milyar dolarlık piyasa değeriyle üçüncü en büyük stabil kripto idi ve bu miktarın yaklaşık yüzde 75’i ödül kazanmak için Anchor Protocol’e yatırılmıştı. LUNA ise 117 dolar seviyesinde işlem görüyor, toplam piyasa değeri 40 milyar doları aşıyordu. Çöküş, Three Arrows Capital, Voyager Digital, Celsius Network, Genesis Asia Pacific, BlockFi, Alameda Research ve FTX gibi bir dizi iflas zincirini tetikledi.
Terra ekosistemi, UST’nin dolar peg’ini tamamen LUNA ile algoritmik ilişki üzerinden korumasına dayanıyordu. UST 1 doların altına düştüğünde protokol, UST yakıp LUNA basarak dengeyi yeniden sağlamaya çalışıyordu. UST 1 doların üzerine çıktığında ise bu kez UST basılıyor, LUNA yakılıyordu. Bu hassas denge, Mayıs 2022’deki ilk aşağı yönlü fiyat baskısıyla birlikte “ölüm sarmalı”na dönüştü; LUNA arzı yaklaşık 350 milyon token’dan birkaç gün içinde 6,5 trilyonun üzerine çıktı ve fiyatı 80 dolardan 0,0001 dolara kadar çöktü.
Çöküşün başlangıcı, Anchor Protocol’den yapılan büyük çekimler ve piyasada satılan UST’lerin peg üzerinde baskı oluşturmasıyla geldi. 7 Mayıs 2022’de bir “whale watching” botu, 85 milyon TerraUSD’nin USDC ile takas edildiğini ortaya koydu. UST, 8 Mayıs’ta 0,98 dolara geriledi ve 24 saat içinde 0,70 dolara düştü. Paniğin büyümesiyle arbitraj mekanizmaları istikrarı sağlayamadı ve UST, 10–12 Mayıs tarihleri arasında 0,30 doların da altına indi.
Kwon’un cezasının belirleneceği dönemde, FTX’in eski CEO’su Sam Bankman-Fried de 8 milyar dolarlık FTX çöküşü nedeniyle aldığı 25 yıllık hapis cezasına itiraz ediyor. Bankman-Fried’in savunma ekibi, kendisinin en başından “suçlu varsayıldığını” ve adil bir yargılama hakkından mahrum kaldığını öne sürüyor. Her iki dava da, yetkililerin kripto alanındaki usulsüzlüklere yaklaşımında önemli bir değişimi temsil ediyor; bu tür vakalar artık sadece piyasa hatası değil, cezai sorumluluk olarak görülüyor.
Verilecek ceza, mahkemeyle iş birliği yaparak suçunu kabul edenlerin, yargılamaya gidip mahkûm olanlara kıyasla ne ölçüde daha az ceza alabileceğini de ortaya koyacak. Yargıç Engelmayer, savcıların ya da savunmanın taleplerinden bağımsız olarak cezaya ilişkin nihai takdir yetkisini elinde tutuyor. Hükümetin, 11 Aralık’taki duruşma öncesinde kendi ceza tavsiyesini mahkemeye sunması bekleniyor.
Yargıç daha hafif bir ceza verse bile Kwon’un hukuki sorunları Manhattan’da son bulmayacak. Güney Koreli savcılar, Amerikan süreci tamamlanır tamamlanmaz Kwon’un Seul’e naklini talep ederek, 40 yıla kadar çıkabilen çok daha ağır bir ceza istiyor. Ne zaman ya da naklin gerçekten yapılıp yapılmayacağı hâlâ belirsiz; ancak Güney Kore, ABD davası bittiğinde Kwon’un kendilerine teslim edilmesi yönündeki ısrarını defalarca dile getirdi.
Çifte yargılama, savunma avukatlarının Amerikan cezasında da dikkate alınmasını istediği ek sonuçlar doğuruyor; zira iki yargı alanındaki suçlamalar önemli ölçüde örtüşüyor. Kwon’un, ülkeler arası transfer anlaşması kapsamında ABD cezasının bir bölümünü Güney Kore’de çekmesi bekleniyor. Ancak transfer için önce cezasının en az yarısını ABD’de tamamlaması gerekiyor.
Terra çöküşü, büyük kripto figürleri üzerindeki hukuki baskıyı artırmaya devam ederken, algoritmik stabil kripto paralar ve merkeziyetsiz finans protokolleri üzerindeki düzenleyici incelemeyi de sertleştirdi. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Şubat 2023’te Terraform Labs’a dava açtı ve Haziran 2024’te yaklaşık 4,5 milyar dolarlık ödemeyi resmîleştiren, Mayıs 2024’te varılan geçici bir uzlaşmaya imza attı.
Sıradaki yazı: Wall Street's Bitcoin Appetite Grows as Nasdaq Requests 1 Million Contract Limit for IBIT